:: Thần Tài (財神 Tài thần) là một vị thần trong tín ngưỡng Việt Nam và một số nước phương Đông. Đây là vị thần theo quan niệm dân gian sẽ đem lại tiền tài, may mắn. Người ta thường vẽ ông hình một người mặt đen, râu rậm, tay cầm roi, cưỡi cọp đen. Dân gian còn gọi ông là Tài Bạch Tinh Quân (財帛星君) hay Triệu Công Nguyên Soái. Người đời vẽ ông trên một cái đĩa làm bằng kim loại trên bàn thờ để thờ cúng. Người Việt thường thờ ông Thần Tài vào ngày mồng 10 tháng giêng Âm lịch.

Theo truyền thuyết Trung Hoa, thần tài gồm 5 vị tương ứng với 4 hướng Đông Tây Nam Bắc vàTrung tâm. Bao gồm: Trung Bân Tài Thần 中斌財神 Vương Hợi 王亥 (Trung), Văn Tài Thần 文財神 Tỷ Can 比干 (Đông), Phạm Lãi 范蠡 (Nam), Võ Tài Thần 武財神 Quan Công 關公 (Tây) và Trương Công Minh 趙公明 (Bắc).

__________

:: Văn hoá

Hoạt động tín ngưỡng thờ cúng Thần Tài ở Việt Nam của người Việt rất khác với người Trung Quốc, cùng thờ ông Thần Tài nhưng tại Việt Nam, nhất là ở miền Nam, ông Thần Tài được thờ chung bàn thờ với ông Địa và bàn thờ được đặt thấp ở xó xếp chứng không như người Trung Quốc, lễ vật thờ cúng cũng giản dị và tùy tâm. Ngày Mồng Mười (10) tháng Giếng, tức là ngày Mồng Mười Tết Nguyên đán được người Việt chọn làm ngày thờ thần tài đầu năm hay còn gọi là ngày vía Thần Tài.

Vào ngày vía Thần Tài, nhiều cửa hàng, cơ quan, cơ sở buôn bán, người kinh doanh buôn bán sẽ khai trương, mở hàng, bán mì xưa, có nơi còn tổ chức múa lân có ông địa tại cơ sở kinh doanh, nhiều người còn đốt vàng mã. Trong dịp này nhiều người dân còn tấp nập, đổ xô đi mua vàng vào ngày vía Thần Tài, món cá lóc nướng hay còn gọi là cá lóc vía Thần Tài là món ăn được người dân miền Nam ưa chuộng để cúng Thần Tài trong dịp này, dịp này nhiều người dân ưa chuộng ăn món cá lóc nướng.

__________

:: Bày trí

Nơi đặt trang Thần tài nên ở sát mặt đất hướng ra cửa chính. Lưng trang thờ nên có điểm tựa.
Tránh đặt đối diện nhà vệ sinh, cầu thang, phía cửa phòng. Tránh bày trí vật dụng linh tinh lên trên Trang thờ.
Ngoài ra, Tổ tiên và thần phật không được bày ngang nhau.
Kích thước Trang thờ lớn nhỏ tuỳ vào diện tích hợp lý của không gian gia chủ

__________

:: Hướng đặt của Văn & Võ Thần tài

Văn Thần tài là các vị Bạch Tinh Quân và Lộc Tinh chuyên trông coi việc tiền tài trong thiên hạ.
Tài Bạch Tinh Quân thường xuất hiện với hình ảnh mặt trắng, tóc dài, dáng vẻ oai phong. Lộc Tinh tượng trưng cho tài lộc, sự thăng quan tiến chức; thường được xếp ngang hàng với 2 vị thần khác là Phúc và Thọ.

Võ thần tài là Triệu Công Minh, được người Trung Quốc và Việt Nam rất sùng bái. Một vị thần tài quan võ cũng được nhiều người thờ cúng là Quan Thánh Đế Quân (Quan Công hay Quan Đế). Tuy nhiên, Quan Đế còn được coi là vị thần vạn năng và được nhắc đến nhiều trong thuật phong thủy. Thần giữ nhiều vai trò như diệt trừ ma quỷ, trừ tà, trấn cổng, hộ pháp…

Hướng đặt của Văn Thần tài có thể hướng “vào nhà” vậy tiền mới có thể vào nhà. Võ Thần nên hướng ra cửa

__________

:: Thờ Thần

Thiên bộ Thần luôn đặt cao hơn Địa chủ thần.

* Thiên bộ Thần chỉ Quan Âm Bồ Tát hoặc thiên thần như đại thần tài (Mahakana), chọn pháp khí nên bằng đồng là thích hợp. Đồ cúng dùng đồ màu vàng kim, nhang hương, cốc thời, đều chọn các vật bằng đồng.
Nên cúng trái cây, bánh ngọt, rượu vang. “Không nên cúng thức ăn”

* Địa chủ thần: thuộc thần thấp, trong lục đạo chúng sinh, các thần dưới Thiên bộ thường là người chết mà không đạt được đến Thiên bộ hoặc không thể đầu thai như bản thân khi tại thế tích lũy phúc đức hoặc có tu trì, sau khi chết đương nhiên vẫn còn lưu lại trần thế một thời gian, vì vậy được làm Thổ thần Thổ địa, có thể cai quản một khu đất. Đây là lý do vì sao có thần Thổ địa.

– Người cầm Kim Thuỷ có thể thờ Quan thế âm bằng sứ màu trắng. Quan vũ thuộc Hoả.
__________

:: Đồ cúng

– Những đồ vật dùng để cúng bái Địa chủ thần (Thần tài, Thổ địa), đồ sứ là phù hợp, bởi gốm sứ thuộc Thổ, đồ cúng cũng nên chọn có hương thơm. Thần thổ địa thích những đồ ăn có hương thơm. Lý tưởng nhất là thức ăn ngọt, rượu vang, những loại thịt ăn thường ngày, bởi vì Thần thổ địa cũng có sở thích giống con người.

Chúc chư vị một năm tài lộc